Wychodząc na przeciw potrzebom klientów oraz nowym trendom na rynku kabli Zakład Aparatury Elektrycznej ERGOM Sp. z o.o. wprowadził do oferty nowy typ końcówek i łączników miedzianych do kabli i przewodów klasy 2 o budowie żył RMC potocznie zwanych skompresowanymi wraz z dedykowanymi do ich zaprasowania matrycami.
Obecnie produkowane nowe kable miedziane i aluminiowe RMC klasy 2 mogą mieć średnicę żyły roboczej nawet o 15% mniejszą niż ich odpowiedniki (RM klasy 2) stosowane w przeszłości. Dzięki nowej konstrukcji producenci kabli są w stanie wyprodukować kable mniejsze i lżejsze przy zachowaniu takich samy parametrów. Zmniejszenie średnicy żyły roboczej stało się przyczyną poważnego problemu, ponieważ produkowane dotychczas końcówki rurowe zostały zaprojektowane do kabli o budowie żyły RM klasy 2 (tabela 1). Oznacza to, że stosowane dotychczas końcówki są za duże i nie mogą być poprawnie zaciśnięte na kablu przy użyciu dotychczas stosowanych narzędzi i matryc zaciskających (rysunek 1).
Tabela 1
Rysunek 1. Końcówka dedykowana do kabli RM klasy 2 zaciśnięta na przewodzie RMC klasy 2
Stosując do kabli o budowie żyły roboczej RMC standardowo produkowaną dotychczas końcówkę (dedykowaną do kabli o profilu RM) i dedykowaną do niej wielkość gniazda matrycy zaciskającej, można nie osiągnąć wymaganego odkształcenia, a co za tym idzie parametrów mechaniczno-elektrycznych połączenia, zawartego w wymaganiach normy PN-EN 61238-1. Przekłada się to bezpośrednio na wytrzymałość prądową oraz wytrzymałość mechaniczną połączenia w czasie.
Podstawowe parametry mechaniczne i elektryczne nowych końcówek dedykowanych do kabli o konstrukcji żył RMC sprawdzane były na etapie produkcyjnym w laboratorium zakładowym Ergomu zgodnie z wytycznymi normy PN-EN 61238-1. Przykładowe wartości pomiarów dla końcówki CKOR 120 przedstawione są w tabeli 2 a charakterystyka nagrzewania na rysunku 2. Dodatkowo w celu sprawdzenia poprawności zaprasowania końcówki na przewodzie za pomocą dedykowanej matrycy został wykonany rozkład pola temperatury za pomocą kamery termowizyjnej (rysunek 3).
Tabela 2
Rysunek 2. Charakterystyka nagrzewania końcówki CKOR 120 i odcinka referencyjnego
Rysunek 3. Rozkład pola temperatury na końcówce CKOR 120
Często stosowanym rozwiązaniem, które jest niezgodne z zasadami sztuki inżynierskiej, jest zastosowanie do zaprasowania na kablach z żyłami o konstrukcji RMC końcówek o przekroju mniejszym dedykowanych do kabli z żyłami roboczymi o konstrukcji RM, np.: na przewód RMC 120 mm2 stosowana jest końcówka do przewodu RM 95 mm2. Może to spowodować nadmierne grzanie się końcówki w przypadku jej długotrwałego obciążenia, co w efekcie doprowadzi do jej uszkodzenia w wyniku przegrzania w związku z nadmiernym prądem, który przez nią przepływa (tabela 3). Efekt ten dodatkowo może zostać spotęgowany poprzez wzajemne oddziaływanie termiczne końcówek, które są zamontowane do szyny zbiorczej blisko siebie. Charakterystyka nagrzewania końcówek w przypadku takiego odziaływania przedstawiona została na rysunku 4.
Tabela 3
Rysunek 4. Charakterystyka nagrzewania końcówki CKOR 120 (RMC) i końcówki o mniejszym przekroju 95 (RM)
Aby wyjść naprzeciw potrzebom klientów i rozwiązać zaistniały problem zaprojektowaliśmy końcówki kablowe CKOR i łączniki CKL, dedykowane o kabli miedzianych o profilu RMC Klasy 2.
Specjalnie do tego zestawu kabel skompresowany RMC – końcówka RMC zostały opracowane matryce zaciskające o odpowiedniej wielkości gniazda zaciskającego jak i szerokości zaciskania (rysunek 5 i 6)
Rysunek 5. Końcówka CKOR zaprasowana na przewodzie RMC klasy 2
Rysunek 6. Matryca sześciokątna dedykowana do zaprasowywania końcówek CKOR i łączników CKL na przewodzie RMC klasy 2
Ciągły rozwój techniki wytwarzania kabli i przewodów zmierzający w kierunku ograniczenia zużycia materiałów przy zachowaniu ich parametrów elektrycznych i mechanicznych wymusza również zmiany w projektowaniu i wykonywaniu końcówek i łączników kablowych. Przykładem takiej zmiany jest nowa linia końcówek kablowych CKOR i łączników CKL dedykowanych do kabli i przewodów o żyłach RMC. Opracowany przez naszych inżynierów system kabel - końcówka / łącznik - matryca zaciskająca, zapewnia uzyskanie na kablach RMC połączenia zaciskowego o wymaganej jakości w sposób pewny, szybki i efektywny. Gwarantuje to, że połączenie będzie spełniało, zarówno pod względem mechanicznym jak i elektrycznym, wymagania zdefiniowane w normach:
PN-EN 61238-1-1:2020-06 (zastosowanie do napięć poniżej 1 kV)
PN-EN 61238-1-3:2020-01 (zastosowanie do zakresu napięć 1-36 kV).
